Độc đáo Lễ hội “Nịn Xin” cầu may của tộc Dao đỏ xã Sì Lở Lầu

Là năm thứ 13 UBND xã Sì Lở Lầu phối hợp với Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Phong Thổ phục dựng và duy trì tổ chức Lễ hội Nịn Xin. Đây là Lễ hội truyền thống có từ lâu đời của đồng bào dân tộc Dao đỏ nơi đây. Lễ hội có nhiều lễ nhỏ như: Lễ ăn trộm, lễ cúng thần rừng, lễ cầu xin nước để có nước sinh hoạt quanh năm, mùa màng tốt tươi, vạn vật sinh sôi nảy nở, ai ai cũng có sức khỏe, tục kéo vợ... Bởi vậy Lễ hội luôn mang một ý nghĩa tâm linh rất lớn với bà con. Lễ hội Nịn Xin được tổ chức góp phần thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Số 04-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Lai Châu về bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc gắn với phát triển du lịch giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030. Ông Tẩn Chin Tông, Trưởng bản Gia Khâu, Xã Sì Lở Lầu tâm sự: ( Việc tổ chức Lễ hội với mục đích cầu cho mọi người trong bản trong năm mới có sức khỏe dồi dào, không ốm đau bệnh tật. Người người, nhà nhà ấm no hạnh phúc kinh tế ngày càng phát triển. Cây cối và vạn vật sinh sôi phát triển tốt )

Trong Lễ hội Nịn Xin hấp dẫn nhất là Lễ đón nước và Lễ ăn trộm. Lễ ăn trộm được tái hiện lại vào lúc chiều tối. Gia đình được chọn để ăn trộm là những nhà có điều kiện kinh tế khá giả, có vườn trồng rau, hành, có thịt treo. Ăn trộm ở đây nghĩa là đi trộm cái may mắn của gia chủ để cầu cho 1 năm gia đình mình, bản mình, xã mình cũng được may mắn, cho nên ăn trộm không phải đi từng người mà có tổ chức thành đoàn. Trong đoàn họ chia một nhóm thổi kèn và đánh trống ngoài đường để đánh lạc hướng gia chủ. Trong lúc nhóm thổi kèn, đánh trống thì người được cử ăn trộm sẽ lẻn vào nhà gia chủ cắt lấy một miếng thịt treo nhỏ trong bếp, sau đó luồn ra cửa sau đi vào vườn nhổ trộm cây hành. Theo tập quán của đồng bào Dao đỏ nơi đây thì hành là một cây may mắn nên khi ăn trộm nhất định phải trộm được cây hành, còn cắt một miếng thịt treo là để năm mới gia đình mình sẽ luôn no đủ. Nếu vào trộm mà gia chủ không phát hiện ra thì năm đó gia đình người đi ăn trộm sẽ luôn gặp may mắn, làm ăn phát tài, sung túc. Còn nếu để gia chủ phát hiện ra thì sẽ bị phạt uống rượu tại nhà gia chủ. Với lễ đón nước, đoàn sẽ chọn một điểm đón nước để cầu may mắn cho bà con trong xã. Khi đi đón nước, đoàn đi sẽ thổi kèn, đánh trống, mang theo lễ vật như rượu, thịt, tiền giấy và nhang. Đến nơi, thầy cúng sắp lễ, đốt nhang và khấn xin nước, cầu xin Thổ địa, các vị thần phù hộ cho bà con cả năm luôn đủ nước dùng, mùa màng no đủ, cây cối sinh sôi nảy nở. Ông Tẩn Chin Tông, Trưởng bản Gia Khâu, Xã Sì Lở Lầu cho biết thêm: ( Ý nghĩa của việc ăn trộm thịt, rượu và hành là đi xin lộc cho tất cả người dân trong bản mỗi thứ chỉ lấy một ít, có như thế trong năm mới mọi người sẽ luôn gặp may mắn, làm ăn phát tài, gia đình sung túc. Đối với người đi lấy trộm và hộ được lấy trộm cũng phải được toàn thể người dân trong bản nhất trí cử ra. Những người được cử phải là người có phẩm chất tốt, gia đình làm ăn khấm khá nhất trong bản )  

Lễ hội Nịn Xin dịp đầu năm mới của người Dao Ðỏ ở xã Sì Lở Lầu có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, giáo dục con cháu phải biết bảo vệ gìn giữ nguồn nước, bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường để cuộc sống được ấm no hạnh phúc, cầu may mắn, bình an, hạnh phúc cho bản làng. Lễ hội Nịn Xin và chợ phiên Sì Lở Lầu được họp vào những ngày con có sừng trong tháng là một là nét độc đáo thu hút du khách dịp đầu năm mới. Từ đó, góp phần đánh thức tiềm năng, thúc đẩy du lịch các xã biên giới ngày càng phát triển./.